Rruga e Shqipërisë drejt Pavarësisë
Historia e Shqipërisë nga viti 1912 deri në vitin 1944 është një histori lufte, transformimi dhe momentesh përcaktuese që formësuan identitetin e kombit. E dalë nga gati 500 vjet sundim osman, Shqipëria nisi një udhëtim jo të lehtë për të vendosur veten si një shtet i pavarur dhe për të lundruar në sferat konkurruese të ndikimit të huaj.
Deklarata e Pavarësisë
Më 28 nëntor 1912, Ismail Qemali ngriti flamurin kuq e zi shqiptar në Vlorë, duke shpallur pavarësinë e vendit nga Perandoria Osmane. Kjo deklaratë e shumëpritur erdhi në vazhdën e revoltës së suksesshme shqiptare të vitit 1912 kundër politikave represive të xhonturqve.
Shpallja u bë nga Qemali dhe Kuvendi Kombëtar, i përbërë nga 83 krerët që përfaqësonin katër vilajetet shqiptare. Megjithatë, fillimisht, autoriteti i qeverisë së përkohshme shtrihej vetëm në Vlorë dhe rrethinat e saj. Fuqitë më të gjera evropiane të interesuara për Ballkanin hezitonin të pranonin pavarësinë e Shqipërisë. Megjithatë, populli e përqafoi me shumë zjarr këtë moment novator, duke e parë atë si kulmin e luftës së udhëhequr nga Lidhja e Prizrenit e vitit 1878.

Luftërat Ballkanike
Shtetësia e Shqipërisë u rrezikua menjëherë me fillimin e Luftërave Ballkanike, pasi Serbia, Greqia dhe Mali i Zi pushtuan dhe pushtuan pjesën më të madhe të territorit të pretenduar nga Shqipëria. Megjithëse Fuqitë e Mëdha më vonë i detyruan pushtuesit të tërhiqeshin, Traktati i Londrës i vitit 1913 mbështeti ndarjen e tokave me shumicë shqiptare, me vetëm një rajon të vogël qendror autonom nën kontrollin ndërkombëtar, të cilit iu dha pavarësia.
Ky territor i tkurrur u bë Principata e Shqipërisë në 1914 - një princ gjerman, Wilhelm of Wied, u vendos si sundimtar i saj. Megjithatë, mbretërimi i tij ishte jetëshkurtër për shkak të një kryengritjeje të udhëhequr nga Essad Pashë Toptani dhe më vonë pushtimit nga ushtritë e huaja në Luftën e Parë Botërore.
Rruga Shkëmbore drejt Monarkisë
Në vitet pas luftës, situata politike mbeti e paqëndrueshme pasi grupe dhe figura të ndryshme luftonin për pushtet. Më në fund, në vitin 1928, Asambleja Kombëtare votoi për shfuqizimin e sistemit republikan dhe rivendosjen e monarkisë nën Presidentin Ahmed Zogu.
Zogu e shpalli veten Mbret Zogu I, duke vendosur kuadrin bazë të qeverisjes për Mbretërinë e Shqipërisë me politika sociale progresive, por një brez gjithnjë e më autoritar që synonte konsolidimin e kontrollit.
Regjimi i Zogut do të llogaritej me një Essad Pasha hakmarrës, rebelime të përgjakshme dhe dominim në rritje italiane mbi financat dhe ushtrinë e Shqipërisë. Kritikët e panë monarkun e ri si një kukull të Italisë Fashiste të Musolinit.
Pushtimi dhe Lufta e Dytë Botërore
Më 7 prill 1939, forcat fashiste italiane dhe shqiptare pushtuan Shqipërinë, duke u përballur me pak ose aspak rezistencë. Trupat e Musolinit pushtuan Shqipërinë në atë që shihej kryesisht si një çështje komoditeti në qëllimet ekspansioniste të diktatorit. Mbreti Zog iku në mërgim me familjen e tij. Italianët bashkuan Shqipërinë me territoret e tjera ballkanike nën kontrollin italian për të krijuar një protektorat që i jepte qeverisë së Shqipërisë pak fuqi të brendshme.
Pasi Gjermania naziste hodhi me avull forcat italiane në pjesë të tjera të Ballkanit, ata pushtuan dhe pushtuan Shqipërinë me Italinë në vitin 1943. Grupet partizane shqiptare u ngritën shpejt në një lëvizje rezistence popullore kundër pushtuesve të Boshtit.

Komunistët marrin përgjegjësinë
Me dorëzimin e Italisë në 1943 dhe nazistëve në 1944, komunistët përfituan nga vakumi i pushtetit, duke marrë kontrollin e qeverisë së përkohshme të Shqipërisë me Enver Hoxhën si figurën kryesore.
Forcat marksiste-leniniste të Hoxhës shtypën opozitën dhe krijuan Republikën Popullore të Shqipërisë. Ky shtet komunist stalinist njëpartiak sundoi me grusht të hekurt për më shumë se katër dekada nën ndikimin diktatorial të Hoxhës. Kjo shënoi fundin e eksperimentit kalimtar të Shqipërisë me monarkinë.
Ekstremi Regjimi komunist do ta drejtonte vendin e izoluar në një drejtim të brendshëm, i cili ndërpreu lidhjet me aleatët, promovoi një kult personaliteti rreth Hoxhës dhe do ta nënshtronte popullin ndaj mbikëqyrjes së vazhdueshme, shtypjes së lirive dhe spastrimeve brutale politike. Kjo periudhë e dhimbshme, por transformuese, i dha lindjen vendimtare shtetit modern shqiptar.
Në përmbledhje
Nga deklarata e saj e lirisë nga Perandoria Osmane në vitin 1912, pas pushtimit vendimtar të komunistëve gjatë Luftës së Dytë Botërore, Shqipëria u përball me sfida të mëdha të brendshme dhe të jashtme për pavarësinë dhe kombësinë e saj. Përpjekjet për të mbrojtur identitetin shqiptar dhe për të bashkuar një atdhe të ndarë u përsëritën ndërsa fuqitë më të mëdha kërkuan të kontrollonin vendin e vogël.
Ndërsa pushtimet e huaja dhe eksperimentet e dështuara si monarkia zbuluan dobësi, ato gjithashtu çelikuan vendosmërinë e Shqipërisë. Kjo, së bashku me një ndjenjë të qëndrueshme të historisë dhe kulturës së përbashkët mes popullatës, mundësoi që vendi të dilte i paprekur. Udhëtimi ishte shpesh traumatik, por Shqipëria moderne i mbart këto vite formuese në ndërgjegjen e saj kolektive.
A ishte kjo e dobishme?
punë të mbarë! Ju lutemi jepni komentet tuaja pozitive
Si mund ta përmirësojmë këtë postim? Ju lutemi na ndihmoni.

